CNG VIC CUI TH K 20
V U TH K 21:

CYBERJOBS

NGUYN NINH HA


Chng ti va džc xong t tun bo US News and World Report s ngy 30 thng 10 nm 1995 vi ch NJ "Best Jobs for the Future." Chng ti cng va džc li bi bo "Where Jobs Are and Will Be" ca Carol Kleiman trn t San Jose Mercury News ra ngy 29 thng 10 nm 1995. Nhng ti liu nu trn nu ra mt hnh nh kh r v cng vic v ngh nghip cui th k 20 (t nm 1995 ljn 2000) v u th k 21 (t nm 2000 cho ljn 2005).

Mi giai on x hi NJu c mt nhu cu cng vic ph hp vi ǥc trng x hi, k thut v con ngܩi thi . Khi m nhng tnh cht ǥc trng thay ǰi, nhu cu cng vic s thay ǰi theo. V d, vo nhng th k trܧc, nhu cu c kh n gin v my mc th s n gin to ra mt s nhu cu ring ca thi m nhiu khi nhu cu khng cn tn ti trong giai on t Ƕng ha hay in ton ha nh hin nay.

NHNG CNG VIC V NGH NGHIP C CH TELE HAY CYBER NG U.
Ngy nay, mt th gii mi, mt khng gian mi pht sinh t th gii in ton m ngܩi ta hay gi l "cyberspace". Trong th gii , chng ta tng nghe no l cybermoney (tin cyber), cyberpolice (cnh st cyber)...

Trn s bo ni trn ca US News and World Report, chng ta cn džc ܮc ch "cyberjobs" (cng vic vo thi khng gian cyber). Trong thi i th gii cyber, my in ton gn nh thay ǰi mt cch trit Nj mi sinh hot, vic lm, v hc tp ca con ngܩi. (Xin džc bi ca ng Nguyn c Lm cng trong s ny Nj tm hiu thm v cuc cch mng gio dc trong th k 21).

Ngy xa mun tra cu hay džc sch trong th vin, chng ta phi mang cho bng ܮc "xc th vt cht" ca chng ta vo th vin, ri i lc i tm sch, bo..., th nhng ngy nay, mi chuyn thay ǰi ri. Nhiu lc bn khng cn vo th vin na m c khi qua my in ton hay qua h thng internet, bn c th tra cu ti liu cc th vin xa bn hng ngn dm. S tin b ca ngnh in ton cn thay ǰi mt cch kinh khng khi nim t chc th vin v cng vic lm ti th vin.

Trong lnh vc gio dc, cc phng tin gio dc ngy nay nh computer network (mng lܧi in ton) hay videoconferencing s thay ǰi cch gio dc trong hin nay v tng lai. Nh vy, nhng phng php gio dc mi ny s thay ǰi khi nim trܩng hc theo kiu c in v hnh thnh kiu trܩng hc mi trong thi cyberspace. Vic ca thy v ca tr cng phi thay ǰi cho ph hp trong th gii ny.

Trong ngh k gi, ngy nay xut hin online news services (dch v phc v thng tin bng mng my in ton) hay degital journalism (ngnh bo ch kiu digital). Ngy nay, lm bo kiu dng cy bt vit bi, giao cho c th k nh my, ri mang ra nh in xp ch, ri v bn m-rt, ri lm bn km a i nh in... tr nn qu li thi. Trong cc ta son ln ca Hoa K, cy bt tr nn mt vt tha thi, nhiu khi nm "c n tht nghip".

Ngay c trong ngnh y khoa cng xut hin ch mi "teledoctor" v "telemedicine". Lloyd Hildebrand l mt chuyn gia phu thut ti i hc Oklahoma, nhng nh k thut in ton, chuyn gia ny pht trin mt dng c m c th khm mt bnh nhn t xa, khng cn phi gp trc tip...

Qua mt vi ngnh v mt vi trܩng hp n gin v in hnh nh trn, chng ta thy xu th pht trin ca cng vic ca cui th k 20 v u th k 21 l CYBERJOBS. Trong th gii y, nu chng ta khng c kh nng sng v lm vic trong th gii cyber, chng ta s b cuc sng b li pha sau kh nhanh v mt khi b b li pha sau, tht khng d cho chng ta bt kp li tin ca x hi.

C th vic p dng cyberjobs vo cuc sng thc t hin nay cn cha ph bin lm, nhng xu hܧng v tc Ƕ tin kh nhanh trong thi i thng tin ang a chng ta lao nhanh vo tng lai m trong chiu hܧng , mi s chm tr NJu buc chng ta tr gi.

NHNG NGNH NO S PHT SINH NHIU VIC LM NHT
Vic lm ca chng ta hay con em ca chng ta trong tng lai ty thuc kh nhiu vo th trܩng ca cng vic trong cui thp nin ny v u thp nin ti.

Th trܩng cng vic tng lai s nh th no? y l mt vn NJ quan trng gip chng ta chun b tt v ph hp cho tng lai.

Theo d bo B Lao ng Hoa K, nhng ngnh sau y s to ra nhiu vic lm nht t nm 1992 cho ljn nm 2005:

Ngoi ra, Career Guide cng nhn mnh thm bn ngnh khc m nhng ngnh ny cng s to ra nhiu cng vic lm trong thp nin ti l ngnh dch v khch sn, dch v gii tr, c vn qun tr v gi tr.

Nu tnh theo s phn trm, cng vic lm trong ngnh in ton v x l d kin s tng ln 95.7%, ngnh phc v x hi tng 93.1%, v ngnh gi tr tng 73% t nay cho ti nm 2005.

Nu ch NJ cp ljn nhng ngnh gia tng khng thi th mi mt mt ca vn NJ. Mt khc ca vn NJ l nhng ngnh s c mc pht trin thp hay sa st l cc tim qun o v tp phm, cc dch v tin nghi cng cng, ngn hng, truyn thanh v truyn hnh, ch to my bay, ch bin thc phm, hm m, sn xut thp, sn xut ha cht (ngoi tr thuc cha bnh), ngnh sn xut xe hi v ph tng, ngnh khai thc du kh...

Ngnh vin thng in thoi cng s b gim xung 20.6% cng vic, ngnh sn xut thit b in t cng gim xung 16% cng vic, v ngnh sn xut vi gim xung 15% cng vic.

Nhng d bo trn y v s pht trin v suy thoi ca th trܩng cng vic ti Hoa K t nay ljn nm 2005 t hn s gip cho chng ta mt ci nhn cn thit v hu ch cho vic nh hܧng cng vic cho chng ta v c con ci chng ta trong thp nin ti.

Chng ti rt thch mt cu ngn trong bi vit ca Carol Kleiman: "Make informed decisions". Hay ni mt cch khc, nhng thng tin trn da vo thng k v d bo ca B Lao ng Hoa K s gip chng ta quyt nh mt cch sng sut v c thng tin v nhng d tnh ngh nghip trong tng lai.


| Issue 421 | VIET Home | Online Subscription |