TR„N HO€I THÐ
Nh»ng ngày hôm nay, nhóm cûa chàng Çã quá chØng bÆn r¶n. TÀm hoåt Ƕng Çã không còn ª 50 ti‹u bang trong nܧc mà trái låi Çã bao gÒm kh¡p næm châu. TØng ngÜ©i trong nhóm ÇÜ®c bung ra khÕi nܧc. Cathy bay qua Mexico, Nicaragua, Brazil, Ron bay vŠ B¡c MÏ, Smith bay vŠ Thái Bình DÜÖng, trong Çó có ViŒt Nam. H† là nh»ng chuyên viên kÏ thuÆt có nhiŒm vø mang nh»ng chi‰c máy loåi NCR tÓi tân nhÃt mà sÙc chÙa d» kiŒn có th‹ lên ljn hàng træm t› bytes, c¶ng chung nh»ng nhu liŒu software mà phía bên network mong muÓn. Software së chuy‹n nh»ng d» kiŒn cÀn thi‰t tØ nh»ng sän phÄm mà công ty Çã tung ra thÎ trÜ©ng, có th‹ Çang n¢m yên trên chuy‰n máy bay nào Çó, hay trong lòng m¶t chi‰c xe vÆn täi hay lÜu låc ª cuÓi tr©i ñông, vŠ t°ng hành dinh, Ç‹ nÖi Çây có th‹ theo dõi nh»ng ÇÙa con giang hÒ, kÎp th©i Ùng phó. Và cÛng chính vì vai trò m§i, không còn bó khung trong n¶i ÇÎa, danh xÜng cûa nhóm cÛng Çã Ç°i thành Global Solutions. L©i giäi toàn cÀu. Cái tên nghe có vÈ l§n lao nhÜ nh»ng vÀn thÖ kích Ƕng tu°i trÈ vùng lên thi nhau uÓng máu quân thù. NhÜng ª Çây không phäi là sÙc månh cûa thÖ, mà ngÜ®c låi là sÙc månh cûa khoa h†c. Cái sÙc månh tØ nh»ng b¶ óc bi‰n kÏ thuÆt thành nh»ng công trình. HÖn bao gi©, con ngÜ©i låi ÇÜ®c gÀn nhau nhÜ lúc này. Së không còn ranh gi§i ÇÎa dÜ. Së không còn nh»ng phÀn ÇÎa cÀu cô lÆp. Th‰ gi§i ngày nay Çã trª thành m¶t mái nhà. NÜÖng t¿a vào nhau Ç‹ mà sÓng. Chàng Çã tØng låc quan suy nghï nhÜ th‰. Dù bây gi© vÅn còn có nh»ng con ngÜ©i chÓi bÕ s¿ thÆt, và s® ngÜ©i khác bi‰t rõ s¿ thÆt. Bªi vì cuÓi cùng nh»ng cái chip nhÕ bé vô cùng së trª thành nh»ng khí gi§i mãnh liŒt ghê hÒn. Chúng së truyŠn rao s¿ thÆt vŠ kh¡p m†i nÖi m†i chÓn. Chúng chÃt chÙa d» kiŒn cûa cä ÇÎa cÀu. Nh»ng khát khao cûa ÇÎa cÀu. Và cä lÎch sº. Hàng ngàn næm cûa m¶t væn minh hay là m¶t pentium nhÕ xíu. Hàng ngàn næm cách ly bây gi© chÌ m¶t tích t¡c con ngÜ©i có th‹ nhìn m¥t và trao Ç°i hàn huyên... RÒi gió låi ÇÜ®c th°i. Gió tØ nh»ng phÜÖng tr©i xa quyŒn cùng nh»ng áng mây nhà Ç‹ thênh thang tình nghïa, Ç‹ tr° låi mÀm yêu thÜÖng. Và dÓi trá së ÇÜ®c phÖi bày, l¶t m¥t. Và thành ki‰n së ÇÜ®c san b¢ng. Và tinh hoa së ÇÜ®c san sÈ. TØ Internet, tØ fiber optics, tØ triŒu triŒu bytes chuyên chª con tim và khÓi não cûa con ngÜ©i. ñ‹ Sài Gòn g¥p låi New York. ñ‹ New York tìm låi Sài Gòn.

NhÜ hôm nay trong phòng Lab lånh run và xôn xao bao nhiêu tín hiŒu. Chàng b¡t ÇÀu Çánh lên máy: cu -d vn4086

Chàng Çang g†i tên cûa m¶t chi‰c ghe nào, næm xÜa.

Chi‰c ghe v§i chiŠu dài 14 thܧc mang trong lòng 50 ngÜ©i lao vào bóng tÓi. Hình änh cuÓi cùng là hàng dØa in ÇÆm ª hai bên b© sông. Lúc Ãy vÀng træng Çã b¡t ÇÀu hiŒn lên ng†n dØa. ChÌ có m‡i vÀng træng là Çu°i theo ghe. Chi‰c ghe vn4086 Çâm ÇÀu vào giàn Çáy, sau Çó là n¢m ø låi. Nó Çã g¥p cái thº thách ÇÀu tiên. Cºa bi‹n hÓt hoäng, cºa bi‹n thÃt thanh. Phía sau, thÃp thoáng vài ánh Çèn dÀu. HÓt hoäng và thÃt thanh dܧi vÀng træng nºa mänh.

Máy khe khë phát tín hiŒu. Hai b© løc ÇÎa Çang b¡t tay handshaking. Hai b© Çang chào Çón. vn4086, hai ch» cái cùng 4 con sÓ Çã ÇÜ®c bi‰n Ç°i thành nh»ng bit 0 và 1 chÆp chùng. RÒi modem. RÒi vŒ tinh. RÒi tín hiŒu kêu vui. Connection. ViŒt Nam Çã ÇÜ®c g¥p trª låi. vn4086 Çang trª vŠ quê nhà. Chi‰c ghe 15 næm vŠ trܧc mang tên vn4086 Çang qui cÓ hÜÖng. Có phäi vÆy không?

ñ‰n ngày thÙ hai là nh»ng trÆn gió khác thÜ©ng th°i ljn. ChÌ trong thoáng chÓc cä m¶t bÀu tr©i vŠ chiŠu trª nên Çen kÎt. RÒi nh»ng tia ch§p cÙ ti‰p tøc lóe sáng, kèm sau Çó là nh»ng tràng sÃm ì Àm n°i dÆy. Ánh ch§p nhÜ mª màn cho m¶t trò chÖi trên bi‹n. TØ ñông sang Tây. TØ Nam qua B¡c. RÒi mÜa ào xuÓng. RÒi gió vÀn vÛ. RÒi cä m¶t m¥t bi‹n xôn xao chuy‹n Ƕng. Sóng ÇÄy ghe lên cao. Thân ghe chåm sóng c¿a mình Çau ræng r¡c. Ti‰ng la thÃt thanh dܧi khoang. Nܧc tràn vào ghe! NgÜ©i con gái nào bÜng m¥t. Nh»ng ngÜ©i thanh niên thi nhau tát nܧc. M¶t c¥p v® chÒng trÈ ôm ch¥t hai thùng can. Cä gia Çình chû tàu quì trên boong cÀu nguyŒn. Nh»ng b¶ quÀn áo cuÓi cùng ÇÜ®c Çem ra thÃm dÀu ÇÓt ti‰p. TÃm väi tr¡ng ÇÜ®c vi‰t b¢ng ch» sÖn ÇÕ S.O.S ÇÜ®c cæng lên bÎ cuÓn thÓc bªi nh»ng cÖn gió månh. Vài con tàu s¡t kh°ng lÒ thÃy hiŒn tØ xa nhÜng càng lúc càng mÃt dÀn. vn4086 låi chÒm lên và høt xuÓng. Bi‹n thì quá tÓi. ChÌ nghe ti‰ng kinh cÀu và ti‰ng ræng r¡c m‡i lÀn trÆn sóng b° månh vào thân ghe. Ti‰ng kinh låi bÎ át bªi nh»ng ti‰ng sóng cuÒng n¶.

Trên màn änh bây gi© låi hiŒn lên hàng ch» login cùng Password. vn4086 Çang Ç®i ch© ngÜ©i chû. Và chÌ có h¡n m§i là kÈ có thÄm quyŠn. H¡n sáng tåo menu. H¡n dìu d¡t ngÜ©i dùng. H¡n mÜu mô, quÌ quyŒt. ñôi khi h¡n tàn nhÅn. ñôi khi h¡n vuÓt ve mÖn tr§n nhÜ Please re-enter. Please do again...

Chi‰c ghe vÅn ti‰p tøc lao Çi. Không than thª. Máy vÅn n°, dù høt hÖi y‰u lä. Nܧc càng lúc càng ngÆp lòng khoang. Nܧc trª nên Çen ngòm vì hòa cùng dÀu c¥n. Ai Çã ÇÙng trên boong nhìn xuÓng Çáy bi‹n. Cô ÇÖn và cay Ç¡ng. M¶t lÀn rÒi cÛng nh¡m m¡t. MÃy mÜÖi næm chi‰n tranh, tù t¶i, cuÓi cùng là cái cõi yên l¥ng gi»a vô tÆn mÎt mùng. Lúc này không còn là ngøy t¥c, cÛng ch£ng là anh hùng. Lúc này chÌ là trÓng không, dºng dÜng và lånh lùng. Cái giá phäi trä cho m¶t cu¶c ki‰m tìm. Có phäi vÆy không?

Có phäi vÆy không. Làm sao Çám ngÜ©i trong nhóm hi‹u ÇÜ®c tÆn bŠ sâu th£m cûa con tim cûa chàng khi chàng dùng cái tên vn4086 Ç‹ Ç¥t cho cái tên cûa chi‰c máy ª Sài Gòn. Làm sao h† có th‹ hi‹u m‡i ngày chàng Çã nhÆn ra cái màu xanh bi‹n Thái Bình trên màn änh, và lòng se låi khi tìm hoài vn4086. Træm ngàn vn4086 Çã n¢m yên dܧi Çáy bi‹n. Bi‹n càng sâu càng lånh và dù máu quá ÇÕ, quá trinh nguyên nhÜ tØ nh»ng con tim cûa các em bé, các thi‰u n» dÆy thì xinh ÇËp, máu cÛng hòa lÅn vào màu xanh Çåi dÜÖng. ChÌ có vÎ m¥n cûa bi‹n có lë m¥n hÖn, tØ bi‹n tr©i kh° løy. Còn n»a, ngày xÜa vn4086 ÇÜa ngÜ©i kinh qua bao cºa äi Ç‹ ngÜ©i hi‹u ÇÜ®c vŠ cái giá quá Ç¡t cûa m¶t cu¶c Çi tìm, thì bây gi© vn4086 trª vŠ cÓ hÜÖng v§i m¶t vÆn tÓc siêu thanh, không ai có th‹ ngæn cän n°i. ñÓi v§i ngÜ©i phø trách mang chi‰c máy này vŠ ViŒt Nam h¡n còn xem Çó là m¶t s¿ trª vŠ vinh quang. NhÜ Smith, nguyên gÓc lính Çánh gi¥c ª ViŒt Nam, thì càng hãnh diŒn hÖn bÃt cÙ m¶t ai. H¡n Çã gªi cho chàng m¶t E-mail nhÜ sau:

...As an American combat soldier, I continue to receive the highest respect whenever I visit there, especially from the former North Vietnamese soldiers...

Chia vui dùm h¡n dù phäi Ç¥t låi vÃn ÇŠ v§i cái ch» kính tr†ng mà h¡n vi‰t. Kính tr†ng vì Çô la hay vì chû Çã mÃt? Hay kính tr†ng vì hãng s¡p mª nhà máy cÀn tuy‹n nhân công? Hay kính tr†ng bªi vì h† Çã nhÆn chân ÇÜ®c s¿ thÆt sau hÖn 20 mÜÖi næm n¢m v¡t tay trên trán. Hay bªi vì h† Çã hi‹u ÇÜ®c lÎch sº và th¿c tâm xây d¿ng ÇÃt nܧc? Còn chàng, m¶t kÈ Çã vi‰t nên nh»ng menu cùng l©i giäi cho th¢ng Smith và huÃn luyŒn h¡n, thì sao? Chàng Çã nh§ ljn nh»ng ngÜ©i mà chàng Çã g¥p. Bên cånh nh»ng ngÜ©i còn liêm sÌ, còn nh»ng kÈ thêm m¶t lÀn cuÓi ÇÀu, chÎu tròng thêm cái vòng dây cûa loài thú. Låi bÎ kéo, låi ngoan ngoãn, låi có cái lÜ«i thè ra khÕi miŒng, li‰m da thÎt gái quê. Trܧc khi vŠ thæm nhà h† Çã vi‰t s¤n nh»ng chúc thÜ trÓi træng. Chàng cÛng ÇÜ®c nghe k‹ vŠ nh»ng tÃm giÃy båc bÕ ª dܧi visa và nh»ng kÈ tØng v‡ ng¿c ta Çây anh hùng b¶ binh nhäy dù, thûy quân løc chi‰n, không quân, häi quân, trí thÙc, bÀn dân ngÒi hܪng låc trong các quán æn sang tr†ng bên nh»ng ngÜ©i æn xin, nh»ng ngÜ©i cùng m¶t hàng ngÛ cÛ Çã không ÇÜ®c cÖ may nhÜ lá thÖ cûa m¶t ÇÒng Ƕi cÛ, hå sï NguyÍn Væn Tám:

Ông thÀy còn nh§ em không? Em là NguyÍn Væn Tám t¿ Tám ñen, hå sï mang M79 cûa trung Ƕi ông thÀy. Sau khi ông thÀy r©i khÕi Çåi Ƕi, em ÇÜ®c b° sung vŠ ti‹u Çoàn 2. Em bÎ thÜÖng tåi ñÙc CÖ. Hai chân em bÎ cÜa. ñ‰n tháng 4 næm 1975 h† vŠ Çu°i em ra khÕi quân y viŒn trong khi 2 chân em vÅn chÜa lành, còn cä máu và mû. Em không ÇÜ®c phép lÃy bÃt cÙ cái gì k‹ cä chi‰c xe læn. Em phäi dùng hai tay Ç‹ làm chân, lÃy bao väi c¡t bó lên hai khúc chân chÜa lành Ç‹ vŠ quê dܧi Bình ñÎnh. May mà có nhiŠu ngÜ©i cäm thÜÖng hoàn cänh nên em còn có m¶t vé xe Çò. N‰u không ch¡c em bÕ xác d†c ÇÜ©ng. Cä næm em không có thuÓc men Ç‹ ÇiŠu trÎ. CÙ m‡i lÀn trª tr©i thì nó hành, em chÌ bi‰t c¡n ræng mà khóc. Hai ÇÙa con em thì vŠ Qui NhÖn Çi b§i rác tìm bao ny lông mà Ç¡p Ç°i qua ngày. Em muÓn ch‰t mà không dám ch‰t. M‡i ngày em Çi b¢ng hai cái Çòn, ra ngoài chòi nhìn vŠ phía Bà Di mà nܧc m¡t cÙ chäy dài. Em nh§ ljn lúc ông thÀy æn cÖm chung v§i em v§i canh lá giang nÃu v§i thÎt quân ti‰p vø. Phäi chi viên Çån trúng tim em thì em Ç« kh° nhÜ bây gi©. SuÓt cä næm làng xã làm khó dÍ, nhiŠu khi h† b¡t em Çi trình diŒn cä mÃy cây sÓ, mà em thì Çi làm sao ÇÜ®c. Ráng ljn nÖi thì em xÌu. Máu tØ hai khúc chân låi chäy ra cä mû xanh thúi không chÎu n°i. Sau Çó em Çành bÕ vŠ quê mà Çi æn xin ª d†c theo ÇÜ©ng xe lºa, ngû nh© ª mÃy nhà ga xép, æn nh© mi‰ng cÖm bÓ thí...

... Em g¥p rÃt nhiŠu ViŒt KiŠu vŠ thæm nhà. M¶t b»a æn cûa h† có th‹ nuôi cu¶c Ç©i tàn ph‰ cûa em suÓt Ç©i. H† xài tiŠn nhÜ rác. H† ngû ª khách sån m‡i Çêm cä træm Çô la. H† Çi nhäy ÇÀm ª nhà hàng n°i giá cä træm Çô la. Phäi chi h† thÜÖng hoàn cänh m¶t ÇÒng Ƕi cÛ cûa h†, ban cho em m¶t chi‰c xe læn, Ç‹ em còn Çi bán thuÓc lá, bán báo cho Ç« nhøc nhã hÖn cái nghŠ æn mày æn xin này...

NJ, Memorial Day 1995