V-CHIP:
M MN CHO TNG THNG CLINTON TRANH C?

H QUN
n tun l u thng 3.1996, giai on vn Ƕng Nj tr nn ng c vin Tng thng (T.T) ng r rt ng ng: bn Dn Ch, T.T ng nhim Bill Clinton chim tuyt i a s phiu bu ca c tri ln i biu 4 tiu bang. Trong khi bn Cng Ha, Thܮng ngh s Bob Dole nhn ܮc a s phiu bu ca i biu ln c tri 8 tiu bang, vܮt xa nhng nhn vt khc nh cc ng Patrick Buchanan v Steve Forbes Jr.

Trong bui n mng chin thng s b vo m th Ba ngy 5 thng 3.1996 ti Washington, ngh s Robert Dole t ra t tin khi ng tuyn b rng ljn lc (ng Cng Ha) phi st cnh nhau Nj tr li quyn lnh o bo th truyn thng cho ta Bch c. Trong bi bnh lun, Walton R. Means ca hng The Associated Press, vit rng gii ng h phn khi khi tuyn b ng Bob Dole c kh nng thng tng thng ng nhim Bill Clinton v kinh nghim ti Thܮng ngh vin Hoa K l nhng phm cht quan trng nht ca ng Nj thng c chc v tng thng cho nhim k sp ti. V ng cng ܮc a s c tri ng h v quan nim ca ng v thu kha, thm thng ngn sch lin bang, kinh t v vic lm... l nhng vn d nng bng nht hin nay. Ti sao? Ti v Quc hi lܫng vin Hoa K hin nay do cc i biu thuc ng Cng Ha chim a s, v ngh s Bob Dole ang l lnh t nhm a s, ti Thܮng vin.

Thc t chng minh c ng nh gii ng h ngh s Bob Dole ni nh trn khng?

QUAN NIM BO TH ANG HP VI TM L C TRI M.
Thc t x hi Hoa K t u thp nin 1990 ljn nay cho thy rng dn chng M mi lc mt thm b chi phi mnh m bi quan nim bo th truyn thng: nhng vn NJ ni b Hoa K ܮc coi trng hn tng quan M v th gii. Bng chng sau cuc chin thng Vng Vnh Ba T (1990), Hoa K t ra khng mun sa ly ti Somalia (1993) v nht l mi y d dt khi quyt nh em qun sang Bosnia (Nam T). Mt khc, ngܩi ta cho rng quan h ngoi giao gia Hoa K - Hoa Lc v Hoa K - VNCS trong my nm li y th hin thi Ƕ mm mng qu ng ca Hoa K, r rt l b chi phi bi p lc ca phe doanh thng hn c. Nhng xt nh th l vi vng v cc b v y l nhng bܧc thc hin theo chnh sch chin lܮc ca Hoa K ang mun chi phi th gii bng con ܩng kinh t th trܩng.

Ngܩi ta cng nhn ra l khuynh hܧng bo th khi dy cao tro chng di dn bt hp php (d lut 187 ti Cali nm 1994), lan sang c nhng bin php gii hn gt gao vn NJ di dn vo Hoa K hin nay. Thc ra th ch l vi biu hin nht thi ca chnh sch di dn ni chung, lin quan ljn nhiu k hoch iu ha dn s v x hi, gio dc ca x hi M trong tng lai.

c bit nht v c th hn c, ngܩi ta cng bo dn M ang c chiu hܧng bo th v tnh trng tr tr kinh t hin nay. Th Su ngy 23.03.96, b Thng mi Hoa K cng b rng tng sn lܮng quc gia (the Gross Domestic Product, GDP, tc l ton b sn phm hng ha v dch v ca mt quc gia) Hoa K nm 1995 ch tng 2.1%. y l mc tng thp nht k t nm 1991 gim 1%, cn GDP nm 1994 gim 3.5% ri. B ny cng d bo nm nay, 1996, GDP c th ch tng hn mt cht thi, tc 2.2%.

Ni chung, thc trng x hi M nht thi lc ny ang ph hp vi quan nim bo th c hu chung ca ng Cng Ha. V trong quan nim bo th v thu kha, ngn sch, kinh t v vic lm nh vy, ng vin Bob Dole bt u khi s vn Ƕng tranh c, xem ra rt hp nhn c tri M.

CH TRNG CHNH SCH HOA K TH HIN QUA TH C T RA SAO?
Nu quan nim bo th trn y hin gi ang n khch i vi c tri M th n li khng n nhp vi din trnh chnh sch m Hoa K ang theo ui.

Trong 5 nm qua Nj to c hi cho kinh t ti pht trin, chnh ph Hoa K n lc thc hin mt ch trng biu l hai mt tm ܮc m t l:

- in ton ha gung my kinh t theo h thng siu l thng tin (Information Superhighway), m hin tܮng bܧc tin quan trng mi y nht l cng ty AT&T va cng b cho s dng min ph h thng Internet ca h, to cho Hoa K mt u th v ch trong tin trnh cnh tranh ca nn kinh t th trܩng.

- To th lin kt kinh t vng nh NAFTA (1992), tha hip t do giao thng Bc M (1994) v hp tc pht trin kinh t Chu-Thi Bnh Dng, to qun bnh vi khi thnh vܮng chung u Chu (E.C.), v chi phi nn tng pht trin kinh t th gii qua cc t chc nh WTO, IMF v World Bank.

Trn chiu hܧng m xt th ni b nܧc M c hai bnh din:

- Kinh t Hoa K ang dn dn hi phc, mc d t l tht nghip cn cao, mi ti pht trin ܮc 1/10 tng s vic lm mt i trong nm nm qua v h thng gio dc v ti hun ngh cha p ng kp thi v v nh hܪng tm l cn nhiu tiu cc trong qun chng. Nhng nhng k ngh then cht ang c c hi pht trin mnh. Nh ngnh xe hi ang ly li uy tn v phm lܮng sn xut. Nh ngnh hng khng v quc phng ang t nhn n ǥt hng t khp th gii my thng cui nm 1995 ljn nay. V nht l ngnh in ton pht trin nhanh v mnh nht, ang to cn bn cho cc ngnh sinh hot kinh t khc.

- V x hi, ring k hoch chm sc sc khe Health Plan xem ra khng my thnh cng. Cn cc vn NJ si ni hin thi nh ngn sch thm thng, tr cp x hi, di dn v cc t nn thi thܮng khc ca x hi s dn dn gii ta, khi kinh t pht trin n nh li.

Bi cnh Hoa K ܮc trnh by trn khin chng ta nhn ra rng vn NJ i ni v i ngoi c nhng tng quan h tng nh hܪng quan trng ljn Ƕ khng th tch ri Nj m gii quyt ring l ܮc. Cho nn mt quan nim bo th hp hi v nht thi ch p ng vi tm l si ni y cm tnh ca c tri M hin gi, ch hon ton khng ph hp vi vai tr lnh o mt quc gia ang c t th nh Hoa K ܮc.

Phi chng l l do Hoa K bao gi cng ܮc iu hnh trong s phi hp hai khuynh hܧng bo th v cp tin gung my chnh quyn.

iu ng ch nht l hin nay, theo a s gii bnh lun chnh tr Hoa K, cha bao gi dn M li mt tin tܪng vo gii chnh tr gia nh by gi.

V-CHIP TO THUN LI M U CHO T.T. CLINTON?
C l v th m T.T. Bill Clinton tch cc t ra ht sc lu tm ljn bin php hu hiu ngn nga tnh dc v bo hnh qua truyn hnh ljn gii tr Hoa K.

- Ngy 22.1.96, gii iu hnh cc mng lܧi truyn hnh ti Hoa K hp i hi thܩng nin ti Las Vegas, ܮc theo di qua mn nh bi din vn u nm T.T. Bill Clinton džc ti tr s Cng on quc gia State of the Union. Trong , ng thc dc gii truyn thng hy gn mt b phn in t gi l V-chip vo tt c my pht hnh T.V Nj bt c lc no cha m trong nh cng c th s dng nhm khng cho tr xem nhng phim hay nhng chng trnh dnh ring ca ngܩi ln, ng thi ku gi gii k ngh T.V phn loi r cc phim nh Nj hܧng dn khn gi theo di.

- Trong bui gp g ti ta Bch c vo th Nm, 29.2.96, dܧi p lc ca gii ph huynh v chnh tr Hoa K, 30 nhn vt qun tr k ngh truyn hnh v gii tr (trong c phim nh, bng nhc v cc h thng gii tr khc) ha s hu hiu ha vn NJ ngn nga tr em khi nhng phim v chng trnh T.V c tnh dc v bo hnh bng cch xp loi cc chng trnh T.V nh phim nh (G, PG, PG-13, R v NC-17) v gn V-chip vo tng chic my T.V. Cc bin php ny s c hiu lc t u nm 1997. Ngܮc li, T.T. Clinton cng ng li yu cu cc i truyn hnh cho trnh chiu mi i t nht 3 gi cc chng trnh gio dc dnh cho tr em mi tun.

Thc ra, vn NJ nu ln phong tro ti lp cc gi tr o c c nhn v gia nh do cc nhn vt thuc ng Cng Ha tch cc thc y t lu, c th l cun sch Book of Virtue ca cu b trܪng gio dc William J. Bennett (1994). n nay, T.T. Clinton vn Ƕng thnh cng, ring v mt cc chng trnh ܮc p dng mt cch hu hiu nh bin php thc hin phong tro .

Gii bnh lun cho rng, T.T. Bill Clinton kho lo p dng quan nim bo th vn l ca phe Cng Ha, nh mt thnh tu u tin trn mt truyn thng v gio dc, gin tip chinh phc c tri ton quc, m u cuc vn Ƕng ǡc c nhim k tng thng ln th nh s ܮc quyt nh bng l phiu vo cuc bu c u thng 11 ti y.

| Issue 505 | VIET Magazine Home Page | Online Subscription |