Hng Kng :I hay ?

DNG NH
Khng g tr hon ni chic kim ng h nh mnh xoay dn ti thi im m a s 6.2 triu dn Hng Kng khng mong Ǯi nhng chc chn s ti: 12 gi m ngy 30 thng 6 nm 1997, gi pht m Hng Kng s tr li vng tay _thn i_ ca Trung Quc, sau hn 150 nm dܧi quyn cai tr ca Anh quc, vi tt c nhng s thng trm ca mt mnh t thuc a...

Ngoi mt th Hng Kng khng my thay ǰi: ܩng ph vn nhn nhp, cc ca tim bun bn vn tp np, cc cng trnh xy ct vn tip tc tin hnh, cc cng ty ngoi quc cng khng h gim bt mc Ƕ mu dch. Nhng bn trong th ni tm ngܩi dn Hng Kng lc ny ang ri bi, b ging co bi p lc t mi pha. Theo Michael DeGolyer, ngܩi nghin cu tm trng ca ngܩi dn Hng Kng, th ngܩi dn y ang tri qua mt s khng hong tinh thn. Trong tim thc, h chi b nhng g sp ti vi h v h cn nghe thy nhng ting gi m ngܩi khc khng th nghe thy ܮc. Mc d ܮc "chun b tinh thn" c chc nm v trܧc, h cng cha chp nhn ܮc rng nhng g phi ti, cui cng cng s ti. Trong cc s lm, trong cc ba n tra v ngay trong nhng bui hp gia nh, cu hi then cht nht ܮc nu ra: "i hay ?" i th cn gi ܮc t do, cn ܮc ht th khng kh dn ch, nhng li phi lm li cuc ǩi t u trn mt vng t xa l, trong mt mi trܩng y kh khn v d bit. li th tip tc hܪng nhng g quen thuc, gi ܮc ti sn nhng li phi ng u vi bao s bt trc ca mt ch Ƕ c ting l kht khe v chuyn ch. Tm trng "i, " ny tht chng xa l vi ngܩi Vit Nam chng ta, ǥc bit l nhng ngܩi Bc di c ti H Ni v Hi Phng trong nhng thng cui nm 1954 v u nm 1955, khi chng ta ܮc quyn quyt nh mt s la chn tng t, mt quyt nh sinh t thay ǰi hon ton cuc sng c nhn v gia nh ca mi ngܩi.

Martin Lee, mt lnh t i nghch vi Trung Quc, nhn xt: "Vo nhng gi pht v cng kh x ny, mi ngܩi NJu hoang mang v c cm tܪng nh bt lc trܧc thi cuc. H khng mun ni ra nhng g h ang ngh t y lng v h cm thy l sng dܧi ch Ƕ Cng sn l mt chuyn nguy him."


NHNG LI HA ca TRUNG QUC

trn an d lun v gim bt nhp Ƕ ngܩi v ti sn tip tc ri b Hng Kng, chnh quyn Trung Quc ha s ban cho phn t ny mt quy ch t tr rng ri v sn sng chp nhn nguyn tc "mt quc gia, hai th ch" trong 50 nm ti. Nhng, ngay t by gi, c nhiu du hiu chng t nhng li ha hn trn ch l nhng li ha sung nh Cng sn mi ni p dng bao nhiu ln trܧc y. Cha ai c th on ܮc Hng Kng s ra sao sau khi ܮc tr li "vng tay ca T quc" k t ngy 1 thng 7 nm 1997. Trܧc ht, Bc Kinh tuyn b nh s gii tn Hi ng Lp php ܮc dn Hng Kng bu ra nm ngoi v thay th vo mt hi ng khc gm nhng nhn vt ܮc Bc Kinh ch nh, c nhim v son tho mt b lut mi, trong c nhng iu khon chng phn nghch, xuyn tc, chng i v i ly khai. Mt thng c khc cng s ܮc ch nh vi ton quyn v quc phng v ngoi giao.

i vi vn NJ t do bo ch, cng c nhiu du hiu bo trܧc rng quyn ngn lun s b tht cht sau khi Hng Kng ܮc trao tr cho Trung quc. Lu Ping, ngܩi thay mt Bc Kinh ph trch Hng Kng v, khin nhiu nh bo lnh gy khi ng ny tuyn b rng nh bo no m NJ cp ljn vn NJ Ƕc lp ca i Loan s b coi nh c nh ph hoi. Nhiu t bo Hng Kng trong mc ch sng cn, hin ang xoay chiu v hn ch ng nhng tin tc bt li cho Bc Kinh. Th d nh t Sing Tao v t Hng Kng Standard ca b Sally Aw l hai t bo danh ting bng ting Tu v ting Anh ܮc ph bin khp th gii. B Aw c gng ngoi giao v khon i nhiu lnh t Trung Quc, ng thi cng trnh ng nhng bi c th lm pht Bc Kinh, nhng ti gi pht ny, b cng cha bit ܮc tng lai ca 2 t bo s ra sao. "Sau cng th cng phi ljn lc nhn thng vo s tht. Nu tht s khng vit ܮc nhng g mnh mun vit th chc phi b cuc thi!" B c d tnh bn li t bo cho nhng cng ty i din Trung Quc nh hng hng khng Cathay Pacific v cng ty Hong Kong Telecom va thc hin. Hin nay, ti Hng Kng, ch cn li 2 t bo ting Anh v c 2 t NJu ang c gng tm cch tha hip vi cc gii chc Trung Quc.

CUC RA I BT U

Trong s 6.2 triu dn Hng Kng, hin nay khong 1/3 c phng tin giy t v ti chnh Nj ra i. H c th qua Canada, c l hai ni va y ra nhng o lut lm vic di dn t Hng Kng ܮc d dng hn Nj thu ht ngܩi giu c. Mt khc, mt s t hn c kh nng qua Anh v Hoa K l ni m h c nhng thn nhn sn sng bo lnh. Mt s ng k nhng ngܩi giu c trong nhng nm gn y dn chuyn ti sn ca h ra ngoi quc v c l theo h, chm ngn "tu vi thܮng sch" l chc n nht. Gn y, s ngܩi nghi ng s thnh thc ca cc li ha hn ca Bc Kinh li cng gia tng. Vi hnh nh v thm st Thin An Mn cn in su trong u c ca h, ch trng "mt quc gia, hai chnh th" ch l mt huyn thoi, mt iu v tܪng. Cc ba tic tin a cng ngy cng ph bin. Ti cng ty Pepsico Hng Kng, mt nhn vin th l: "T bao nm nay, nhng ngܩi Trung Hoa y NJu ni rng vic trao tr Hng Kng cho Trung Quc s chng mang li kh khn no. Nhng by gi th h li o o ra i!" H ܮc thay th bng nhng ngܩi Anh hoc ngܩi M du c qua y. Trong nhng ngy thng sp ti, thi Ƕ ca Bc Kinh s tip tc nh hܪng ti quyt nh ca nhiu ngܩi dn Hng Kng. Bt c hnh Ƕng hoc li tuyn b ca cc vin chc Trung Quc Nj l ra s cng rn v kht khe ca chnh sch trong tng lai s c tc dng y mnh cuc di c ljn mc o t c th gy kh khn cho cc quc gia tip nhn.

NH HПNG KINH T ca VIC GIAO TR HNG KNG CHO TRUNG QUC

Hng Kng, t a v mt thnh ph thuc a ca Anh quc, ch trong vng vi chc nm tr thnh mt trung tm kinh t phn thnh vo bc nht trong vng ng . Hng t -la vn ngoi quc u t vo cc cng ty ti y, v ring i vi Hoa K, trn 1,000 cng ty ln c mt ti thnh ph ny. B quyt ca s thnh cng ti y l mt th trܩng t do mnh m, mt chnh quyn vng chc, thu m nh nhng, mt nn t php c uy quyn v v t, mt thnh phn vin chc khng tham nhng v mt h thng bo ch dm ni s tht. Hn 400,000 ngܩi ngoi quc hin c ng ti y Nj hot Ƕng trong cc dch v thng mi v iu hnh cc cng ty mu dch, bin Hng Kng thnh mt thnh ph c t l ngܩi ngoi quc cao nht th gii.

Ring i vi Hoa K, s trao ǰi mu dch vi Hng Kng mang li mt s li kh ln: trong nm 1995, Hoa K xut cng cho thnh ph ny mt s hng ha tr gi 14.2 t -la v nhp t Hng Kng 10.3 t -la. Ring tiu bang California t 25% trong tng s mu dch ny vi 3.8% t -la trong nm 1995. Trong tt c cc tiu bang ca Hoa K, California ng hng u trong cc mi lin lc kinh t v tnh cm vi mnh t thuc a ca Anh quc ny. Hng chc ngn ngܩi M gc Hoa ti vng ny c lin h gia nh v vn ha ti Hng Kng v ܩng hng hi San Francisco-Hng Kng trc tip ni lin min Ty Hoa K vi vng ng . Ngy nay, mi lin lc mu dch gia California v Hng Kng cng ngy cng cht ch hn. Rt nhiu gia nh, ging h ti Hng Kng c nhng ti sn ng k ti vng Vnh v trong nhng nm gn y, s vn t Hng Kng u t vo nh t v cc c s thng mi trong vng ny khng phi l t. Ngܮc li, nhng ngܩi M gc Hoa cng lp nhiu c s thng mi ti Hng Kng v s dng ni ny nh mt bn p Nj bnh trܧng mu dch trong vng ven bin Thi Bnh Dng k c Trung Quc v i Loan.

V vy, Hoa K v ǥc bit l tiu bang California rt quan tm v lo lng khi thi im trao tr Hng Kng cho Trung Quc cng ngy cng k cn. Li ha hn "mt quc gia, hai th ch" ca Bc Kinh kh c th lm nhng ngܩi trong cuc an tm, v d Trung Quc c thnh tht chng na, chuyn ny rt kh thc hin v cha bao gi xy ra trong th gii Cng sn. Cha ai c th tin on ܮc nhng s thay ǰi v chnh tr, thng mi v t php m Trung Quc s thc hin sau ngy 1-7-97, nhng yu t thun li trܧc y nng Hng Kng ln a v kinh t sng chi s b nh hܪng ljn mc no. Rt nhiu ngܩi e ngi rng, khi , m cn b tham nhng ca chnh quyn Bc Kinh s o o ko ti Nj bin mt chnh quyn c ting l lim khit thnh mt chnh quyn thi nt khin nhng ngoi quc mun tip tc mu dch vi Hng Kng s phi nn lng v duyt li quyt nh ca h.

Chnh sch m Trung Quc s thi hnh Hng Kng sau khi trao tr ܮc Hoa K v cc nܧc Ty phng v cng ch v theo di tht st v chnh sch s ni ln ܩng li m Trung Quc s theo ui trong vng 25 nm ti. Theo s suy lun ca cc nh kinh t v chnh tr Ty phng th khng bao gi chnh sch t bn c th pht trin tt p mt ni no m tinh thn t do cng cc nguyn tc dn ch b p. Ngܩi ta vn cha c th on ܮc bng cch no Bc Kinh c th dung ha ܮc nhng nguyn tc m cn bn i chi vi nhau ljn mc Ƕ mt mt, mt cn nh vy. V trܧc mt, hnh Ƕng ca Trung Quc sau thng 7 nm ti s h mn tit l nhng nh ca Trung Quc trong v i hi i Loan tr v lc a v cng s cho dn chng i Loan nhn thy vin tܮng tt hay xu ca hi o nh b nhng tr ph ny vi nhiu im tng ng vi Hng Kng ngy nay.

Trong khi ch Ǯi th dn Hng Kng vn phn vn v chia r trong s tin on tng lai. Mt nhm lc quan n ch ngy gi Hng Kng tr v Trung Quc v ngay t by gi chun b Nj mua chuc v lm p lng cc gii chc Bc Kinh. Theo David Chu, mt ngܩi trong nhm th "y l mt dp may cha tng thy. Chng ta tin tܪng rng chng ta c th c ting ni vi Trung Quc Nj t ti nhng quan h tt p. Mc du chng ta c th b phiu bng i chn, nhng nhng ngܩi b i by gi s lm hi ljn chnh Trung Quc." Nhm ny t chc lin hoan m 30-6 va qua Nj chun b n mng ngy trng i, trong khi mt s ngܩi khc biu tnh phn i. Mt s ngܩi bn ngoi tuyn b sn sng li Nj n ch mt tng lai ti sng, nhng tht ra, trong ti h c y giy t, tin bc Nj xut ngoi bt c lc no m h cm thy nhng d on khng din ra nh h tܪng tܮng. Theo ng Alan Kamman, mt tham vn ti vng vnh San Francisco phng vn trn 100 thng gia Hng Kng th "b ngoi, ai cng t ra tch cc i vi s trao tr Hng Kng, nhng trong bng th mi ngܩi rt lo u. H l nhng ngܩi tnh ton rt k. Cng ng kinh t y on trܧc s c s suy sp v vy h li cng phi biu l ra s phn khi ngoi mt." Ni tm li, nhng ngܩi c th lc v tin ca Hng Kng ܧc mong mi s tt p s xy ra, nhng h chun b Nj i ph vi nhng iu t hi nht.

| Issue 513 | VIET Magazine Home Page | Online Subscription |