HO€NG LIÊN
ñ¥t Çïa trÙng Óp-la trên bàn æn, cånh mÃy lát bánh mì, Hoài quay vào b‰p, lÃy tách trà, rÒi trª ra ngÒi ÇÓi diŒn v§i Tom. M¶t tay cÀm con dao, Tom ngÄng ÇÀu lên:

- Em không æn Ü?

- Em Çã æn tØ sáng s§m rÒi.

Tom không nói, nghiêng mái tóc Çã båc quá nºa, l¥ng lë ph‰t bÖ vào m¶t mi‰ng bánh. Hoài thong thä uÓng tØng ngøm trà nóng:

- Hôm nay thÙ Bäy rÒi nhÌ.

- Vâng, Çúng là thÙ Bäy. Th‰ nhÜng cÛng không bi‰t ngày nào là ngày nghÌ n»a. NhÜ em bi‰t, chúng mình làm viŒc tùy theo nhu cÀu trÒng tr†t, g¥t hái.

- NhÜng em vÅn mong ljn ngày nghÌ Ç‹ Katherine vŠ thæm chúng mình.

Gi†ng Tom chÆm rãi, có vÈ h»ng h©:

- ž, ©, anh mong v® chÒng chúng nó vŠ Çây chÖi. NhÜng có lë tuÀn này chúng nó không vŠ. MÃy hôm nay, có nghe chúng nó g†i Çâu.

Tom ti‰p tøc æn bánh, uÓng h‰t cÓc cà phê, ÇÓt m¶t Çi‰u thuÓc lá và ÇÙng lên:

- Em ª nhà. Anh chåy ra tܧi cây và xem låi cái máy cày bÎ trøc tr¥c.

Tom mª cºa, lách ngÜ©i ra ngoài. Hoài l¡ng nghe ti‰ng chân Tom n¥ng nŠ nhÜng vÅn còn nhanh nhËn bܧc xuÓng cái thang gác cÛ kÏ và ch®t nhÆn ra r¢ng chÒng mình vÅn còn khÕe månh, dù Çã già Çi nhiŠu, k‹ tØ ngày ÇÀu tiên hai ngÜ©i g¥p nhau.

Hoài thu d†n mÃy cái dïa, ly, mu‡ng nïa trên bàn æn, Çem vào b‰p rºa và x‰p g†n vào m¶t cái r° nh¿a cho ráo nܧc. RÒi nhÜ m†i bu°i sáng khác, chÎ lÃy m¶t cái ch°i Ç‹ quét såch nhà b‰p, phòng æn và phòng khách. Công viŒc nhàm chán này, chÎ Çã làm suÓt 20 næm qua, hÀu nhÜ không nghÌ m¶t ngày nào, cÛng tåi ngôi nhà này. ñã nhiŠu lÀn, chÎ t¿ hÕi tåi sao mình có th‹ chôn vùi tu°i thanh xuân trong m¶t th©i gian dài nhÜ th‰ ª m¶t nÖi hÈo lánh, cách biŒt h£n v§i xã h¶i con ngÜ©i. Có phäi chÎ Çã chÃp nhÆn cu¶c sÓng này, m¥c dù, ngay tØ lúc ÇÀu, chÎ không hoàn toàn t¿ do ch†n l¿a nó.

ñÙng låi trong phòng khách, Hoài mª r¶ng tÃm cºa kính. M¶t cÖn gió tØ cánh ÇÒng trܧc m¥t th°i tràn vào trong nhà, mát rÜ®i. N¡ng s§m hè lܧt dài trên nh»ng thºa ÇÃt bát ngát có trÒng nhiŠu loåi ÇÆu Çang tr° lá m¶t màu xanh mÜ®t. Xa xa, ÇÙng lÈ loi vài chòm cây cao và xa hÖn n»a, m¶t dãy núi thÃp v»ng chãi che khuÃt chân tr©i. VŠ phía trái, thÃp thoáng sau mÃy lùm cây, m¶t con ÇÜ©ng nh¿a xám chåy ngang qua trܧc m¥t nhà. Không m¶t chi‰c xe hÖi nào xuÃt hiŒn. Toàn th‹ cánh ÇÒng r¶ng mênh mông, b¢ng ph£ng, nhåt nhëo nhÜ cu¶c Ç©i cûa Hoài.

LÃy m¶t cái khæn mŠm, Hoài lau cái bàn xa lông tròn, mÃy cái gh‰ bành, cái xô-pha và cái tû thÃp kê ª góc phòng. ChÎ dØng låi m¶t lát ª Çây Ç‹ nhìn tÃm änh l§n d¿ng trên m¥t tû, chøp Tom và chÎ, Katherine và Don trong ngày vu quy cûa Katherine. Dܧi mái tóc vàng óng ä, Katherine xinh x¡n cûa chÎ cÜ©i rÃt tÜÖi trong b¶ áo cܧi màu tr¡ng. Don ÇÙng bên cånh cô dâu, cao l§n, khÕe månh nhÜ m¶t cÀu thû bóng bÀu døc, nét m¥t chÃt phác và hiŠn hÆu.

Hoài bÃt giác thª dài. ChÎ chua xót nghï r¢ng mình và Tom không có lÃy m¶t tÃm änh cܧi. Hai ngÜ©i không t° chÙc hôn lÍ. Không có cä m¶t b»a cÖm thân mÆt m©i bån bè cûa Tom. RÃt ÇÖn giän, hai ngÜ©i chÌ ra Tòa ThÎ Chính kš hôn thú. Th‰ là xong. NhÜng ch» kš g†n Ãy Çã bu¶c ch¥t cu¶c Ç©i Hoài v§i mänh ÇÃt xa lå này.

Hoài giÆt mình khi có ti‰ng ÇiŒn thoåi reo:

- Hello, Kathy ÇÃy hä? Con månh không?

- Má ÇÜ®c khÕe không? Hôm nay chúng con phäi d¿ lÍ sinh nhÆt cûa con Annie, bån cùng sª, nên không th‹ vŠ thæm ba má ÇÜ®c. Má ÇØng buÒn nghe má. TuÀn sau con së vŠ. Ba có nhà không má?

- Không, ba con Çi ra ngoài rÒi.

- Má có cÀn gì trên này không? Con së mua cho má. Con nh§ má l¡m.

- Không, trong lúc này, má không cÀn gì cä. Má sÓng giän dÎ Çã quen, con bi‰t rÒi.

- NhÜng con muÓn má vui lên m¶t chút. Ÿ nông tråi xa xôi Ãy, hàng tháng má không Çi Çâu, cÛng không ai ljn chÖi v§i má. Don gºi l©i thæm má và ba.

- TuÀn sau con nh§ vŠ. Không cÀn mua gì cho má Çâu.

BÕ Óng nghe xuÓng, Hoài ngÒi ngä lÜng trên chi‰c gh‰ dài. Gi†ng nói trong trÈo và nhí nhänh cûa Katherine vÅn còn reo vui trong lòng chÎ. Nó là nguÒn an ûi, nguÒn vui duy nhÃt trong cu¶c Ç©i äm Çåm cûa chÎ. NhÜng cÛng t¶i nghiŒp cho nó. Nó nào có bi‰t mË ru¶t nó là ai, ngÜ©i mË Çã Ƕt ng¶t ra Çi, bÕ nó låi cho Tom, khi nó m§i ÇÜ®c 6 tháng. Nó ª v§i bà n¶i nó cho ljn næm 4 tu°i rÒi Tom m§i Çem nó vŠ nông tråi này. Và cÛng næm Çó, cái næm 1975 mà Hoài không th‹ nào quên ÇÜ®c, Tom bäo lãnh Hoài vŠ vùng ÇÃt heo hút này trong ti‹u bang Arizona. Hoài Çã chæm sóc Katherine, thÜÖng yêu nó nhÜ con mình và Katherine cÛng thÜÖng yêu Hoài nhÜ là mË ru¶t nó. NhÜ vÆy, dù sao, nó cÛng có m¶t ngÜ©i mË bên cånh nó. Còn Hoài, mË cûa Hoài ª xa Hoài quá, tÆn thành phÓ ñà Låt, bên kia b© bi‹n Thái Bình.

HÒi còn ª trong nܧc, Hoài không ÇÜ®c Çi nhiŠu, nhÜng chÎ bi‰t r¢ng ñà Låt không giÓng m¶t thành phÓ nào khác ª quê nhà. ñà Låt có nh»ng Ç¥c tính mà không có m¶t ÇÎa phÜÖng nào khác có ÇÜ®c. Bây gi© ª trên ÇÃt khách, ÇÓi v§i chÎ, ñà låt là tÃt cä ViŒt Nam. Trong nh»ng gi© phút cô ÇÖn, gi»a nh»ng Çêm khuya thÙc giÃc, thành phÓ cûa tu°i thÖ sáng lên trong tâm trí chÎ, diÍm lŒ và huyŠn äo, nhÜ m¶t l©i kêu g†i quy‰n rÛ. Nh»ng bu°i sáng giá lånh, ñà Låt thÙc giÃc trong màn sÜÖng tr¡ng Çøc, chÆp ch©n, nºa hÜ, nºa th¿c. RÒi dܧi n¡ng trÜa r¿c r«, không gian bØng sáng và trª nên Ãm áp. Hoài có thói quen dåo chÖi trên con ÇÜ©ng Phù ñ°ng yên tïnh và khoáng Çåt, khi m†i ngÜ©i b¡t ÇÀu nghÌ trÜa và dòng th©i gian nhÜ ngÜng džng låi. ChÎ bܧc Çi dܧi làn n¡ng Ãm Çang vuÓt ve cÖ th‹ mình, chuy‹n thêm sinh l¿c vào tØng th§ thÎt và kích thích chÎ hoåt Ƕng. Vào mùa hè, sau cÖn mÜa Çúng ng† ng¡n ngûi, chÎ thÜ©ng ngÒi bên cºa s° ng¡m nh»ng ng†n ÇÒi chÆp chùng, nh»ng chòm cây xanh bóng, nh»ng ngôi nhà xinh x¡n Än hiŒn sau nh»ng vÜ©n hoa tÜÖi th¡m... TÃt cä Çã ÇÜ®c nh»ng gi†t mÜa n¥ng håt g¶i rºa såch së và bØng sáng lên, tÜÖi mát hÖn nhÜ vØa ÇÜ®c hÒi sinh dܧi nŠn tr©i xanh v©i v®i. Hoài cÛng thích, lúc Çêm vØa xuÓng, dØng chân bên b© hÒ Xuân HÜÖng. Trong sÜÖng chiŠu, dܧi ánh Çèn ven hÒ, m¥t nܧc lung linh m© äo, bí hi‹m nhÜ m¶t hiŒn tÜ®ng chÜa giäi thích ÇÜ®c cûa vÛ trø.

Có lë không ª Çâu b¢ng ñà Låt, con ngÜ©i sÓng gÀn thiên nhiên, gi»a lòng thiên nhiên và dÍ dàng thông cäm v§i thiên nhiên. Hoài có cäm tܪng r¢ng thÎ trÃn này không phäi do bàn tay con ngÜ©i tåo lÆp nên mà là m¶t t¥ng phÄm cûa ThÜ®ng ñ‰. ChÎ chÌ ÇÜ®c sÓng trên mänh ÇÃt Ãy 18 næm ÇÀu cûa cu¶c Ç©i, nhÜng chÎ sâu s¡c và bŠn ch¥t g¡n bó v§i nó. ChÎ Çã träi qua 20 næm dài trên khách ÇÎa này. NhÜng không nhÜ nhiŠu ngÜ©i khác, chÎ chÜa chÃp nhÆn nó là m¶t quê hÜÖng thÙ hai. ChÜa có m¶t s®i dây tinh thÀn bŠn v»ng nào nÓi chÎ v§i cánh ÇÒng trܧc m¥t, v§i hàng hoa màu th£ng t¡p, v§i con ÇÜ©ng nh¿a ngay ng¡n và lånh lùng chåy qua trܧc sân nhà.

Hoài ÇÙng lên, và nhÜ m¶t cái máy, l»ng th»ng Çi vào phòng ngû lÃy quÀn áo Çem Çi gi¥t.

Chi‰c xe giäm b§t tÓc l¿c rÒi rë qua m¥t. Don nói v§i Kha ngÒi ª gh‰ sau:

- TØ Çây chúng ta r©i khÕi xa l¶ Ç‹ Çi theo con ÇÜ©ng nhÕ này. ñ¶ 45 phút n»a së vŠ ljn nhà.

Kha nhìn ra phía trܧc. Dܧi ánh n¡ng trÜa vàng hoe, cánh ÇÒng b¢ng ph£ng nhÜ giàn mÕng ra, träi dài cho ljn nh»ng ng†n núi nhÃp nhô ª chân tr©i. D†c theo con ÇÜ©ng v¡ng vÈ, không có nh»ng ngôi nhà, nh»ng bäng quäng cáo lòe loËt, nh»ng bäng chÌ ÇÜ©ng dÅn vào nh»ng th¡ng cänh. ChÌ có mÃy lùm cây lác Çác in nh»ng mäng màu løc ÇÆm lên nh»ng thºa ÇÃt trÒng hoa màu nÓi ti‰p nhau, bÃt tÆn.

NhÜ Çoán ÇÜ®c nh»ng š nghï cûa Kha, Katherine giäi thích:

- Tôi sÓng nhiŠu næm ª vùng này, và khi ra h†c ª thÎ trÃn S., tôi b« ng« l¡m. NhÜng ba tôi thích trÒng tr†t, nên sau khi chán cái nghŠ lái xe vÆn täi, ông vŠ ÇÎnh cÜ ª Çây có ljn 25 næm rÒi. Mà anh Kha, anh quê ª vùng nào bên ViŒt Nam?

- Tôi sinh trܪng ª thÎ xã ñà Låt, trong m¶t miŠn núi, cách Sài Gòn khoäng 200 d¥m.

Katherine reo lên:

- Th‰ thì anh cùng quê v§i má tôi. Bà hay nh¡c ljn ñà Låt và khen ñà Låt ÇËp l¡m. Hôm nay có anh ljn chÖi, ch¡c bà vui l¡m. Má tôi mong ÇÜ®c g¥p ngÜ©i ViŒt Nam, nói ti‰ng mË ÇÈ, và æn nh»ng thÙc æn cûa quê hÜÖng. NhÜng ª vùng này, má tôi tìm Çâu ra ngÜ©i ÇÒng hÜÖng?

Don nói xen vào:

- Anh Kha có mua m¶t ít th¿c phÄm ViŒt Nam Ç‹ làm quà cho má ÇÃy. Anh Ãy mua ª m¶t tiŒm th¿c phÄm Á ñông cûa ngÜ©i Trung Hoa.

Kha giäi thích:

- Trong thÎ trÃn cûa chúng ta, chÌ có Ƕ hÖn 10 gia Çình ViŒt Nam nên chÜa có tiŒm buôn bán cûa ngÜ©i ViŒt Nam.

Katherine låi ti‰p tøc câu chuyŒn:

- Má tôi nói ª California, ª Texas, ngÜ©i di dân ViŒt Nam sÓng tÆp trung Çông Çúc, vui l¡m. Bà c٠ܧc mong qua California chÖi m¶t chuy‰n.

Chi‰c xe chåy chÆm låi và dØng h£n trܧc m¶t ngôi nhà g‡ nܧc vôi loang l° tØ lâu không ÇÜ®c sÖn quét låi. Don t¡t máy xe, kêu lên:

- Chúng ta ljn nÖi rÒi!

Anh nhäy ra ngoài, quay ra phía sau, mª thùng xe, xách hai cái gói l§n ra trong lúc Kha mª cºa xe cho Katherine. Hoài Çã tØ thang gác bܧc nhanh xuÓng, ôm lÃy Katherine:

- Con có khÕe không? Má rÃt mØng ÇÜ®c g¥p låi con.

Sau khi hôn má th¡m thi‰t, Katherine gi§i thiŒu:

- Anh Kha, bån cùng sª v§i Don, nhÜ con Çã thÜa v§i má.

Kha b¡t tay Hoài. Anh ÇÎnh nói "Chào bác", nhÜng nhìn nh»ng nét thanh tú trên khuôn m¥t dài duyên dáng cûa Hoài, anh ch®t nhÆn thÃy Hoài còn trÈ quá, có lë chÌ l§n hÖn anh vài ba tu°i, nên ngÆp ngØng m¶t phút, rÒi nói ti‰ng Anh:

- RÃt hân hånh ÇÜ®c g¥p bà.

Hoài mÌm cÜ©i trä l©i b¢ng ti‰ng ViŒt:

- Chào ông Kha. ñã mÃy næm nay tôi m§i có dÎp g¥p m¶t ngÜ©i ÇÒng hÜÖng.

BÓn ngÜ©i tuÀn t¿ leo lên thang gác. Tom bܧc ra Çón h† và m©i h† vào phòng khách. Giän dÎ và thân mÆt, Tom kéo Kha cùng ngÒi xuÓng chi‰c gh‰ dài. MÃy ngÜ©i khác ch†n nh»ng chi‰c gh‰ bành gÀn nhau. Tom nhìn Kha:

- Tôi ÇÜ®c Don cho bi‰t anh cùng làm viŒc v§i nó ª Bank of America. Tåi ngân hàng này, có ÇÜ®c bao nhiêu ngÜ©i ViŒt Nam?

- ChÌ có m‡i mình cháu.

- Phäi rÒi, trong vùng này, không có nhiŠu ngÜ©i ViŒt Nam. Anh qua MÏ Çã lâu chÜa?

- GÀn 10 næm rÒi.

- Trong th©i gian Ãy, anh có trª vŠ quê lÀn nào không?

- Có, cháu m§i trª vŠ thæm ba má cháu ÇÀu næm nay, vào dÎp T‰t âm lÎch.

Hoài b‡ng nghiêng ngÜ©i vŠ phía Kha:

- Bên nhà thay Ç°i nhiŠu l¡m, phäi không anh?

- Vâng, có m¶t sÓ thay Ç°i. Ÿ Sài Gòn, khách sån, tiŒm æn, nhà ª... ÇÜ®c xây cÃt thêm nhiŠu, xe c¶ Çông Çúc hÖn nh»ng næm 80. NhÜng tåi nông thôn, ngÜ©i dân quê vÅn nghèo kh°.

- Anh quê ª vùng nào?

- ThÎ xã ñà Låt.

Hoài bu¶t miŒng reo lên:

- Tôi cÛng quê ª ñà Låt!

Katherine phø h†a:

- Má g¥p ngÜ©i ÇÒng hÜÖng rÒi! Má nói ti‰ng ViŒt Nam v§i anh Kha Çi. Má nghe con džc tên anh Kha có Çúng không?

Hoài cÜ©i:

- CÛng khá Çúng.

ChÎ låi nhìn Kha, hÕi b¢ng ti‰ng ViŒt:

- Nhà anh ª ÇÜ©ng nào?

- Tôi ª ÇÜ©ng Duy Tân. Ba má tôi mª m¶t tiŒm bán sách ª Çó.

- Có phäi tiŒm sách "Bình Minh" không?

- Phäi. Th‰ là ... bà có bi‰t. Bà còn nh§ ñà Låt rõ l¡m.

- Tôi hay ghé låi mua sách ª Çó. Nhà tôi ª ÇÜ©ng Võ Tánh.

- Võ Tánh... Võ Tánh... th‰ có gÀn trÜ©ng Bùi ThÎ Xuân không?

- X‰ x‰ trÜ©ng Ãy. ñà Låt bây gi© ra sao anh?

- Khác trܧc nhiŠu. ñÜ©ng xá hÜ hÕng không ÇÜ®c sºa ch»a. Các quán cóc m†c lên bØa bãi cånh nh»ng th¡ng cänh. RØng thông bÎ khai thác không theo m¶t quy luÆt nào. ñÒi cù ÇÜ®c san ph£ng Ç‹ làm sân cù m§i. Khí hÆu cÛng thay Ç°i vì rØng bÎ tàn phá. Con ngÜ©i chÆt vÆt lo âu vì mi‰ng cÖm manh áo, trª nên kh¡c kh°, có khi gian trá và tàn nhÅn v§i nhau. Tóm låi Çã mÃt h‰t vÈ thanh lÎch hiŠn hòa ngày trܧc.

Qua gi†ng nói vØa b¿c tÙc vØa xót xa cûa Kha, Hoài thÀm so sánh ñà Låt thân yêu cûa chÎ v§i thành phÓ mà Kha vØa mô tä. Cùng v§i Kha, chÎ luy‰n ti‰c m¶t khung tr©i Çã mÃt. V§i m¶t niŠm hy v†ng mong manh, chÎ hÕi vŠ ngôi trÜ©ng cÛ cûa mình:

- TrÜ©ng Bùi ThÎ Xuân bây gi© ra sao?

- Trên ng†n ÇÒi Ãy, nhà cºa m†c lên chi chít và vô trÆt t¿, không có cä lÓi Çi vào n»a. TrÜ©ng Óc không ÇÜ®c chæm sóc, tu b° gì cä. Nói chung, cÛng tiêu ÇiŠu nhÜ trÜ©ng Couvent Des Oiseaux nay bi‰n thành m¶t nhà khách, hay trÜ©ng Yersin nay là m¶t trÜ©ng sÜ phåm. HÒ Xuân HÜÖng cån dÀn và bÎ thu hËp låi.

Hoài l¥ng lë thª dài. ChÎ Çoán r¢ng cu¶c sÓng khó khæn Çã bi‰n Ç°i con ngÜ©i và cä cänh vÆt thiên nhiên n»a.

Don Çã ÇÙng lên tØ hÒi nãy và trª låi v§i m¶t cái khay ÇÀy nh»ng ly bia và nܧc ng†t. Katherine Ç« lÃy m¶t ly nܧc cam m©i Hoài và m¶t ly bia cho Tom rÒi hÕi Kha:

- Anh uÓng bia nhé?

- Vâng, chÎ cho tôi xin m¶t ly.

M†i ngÜ©i nâng cÓc và nói chuyŒn rôm rä. Don và Kha k‹ cho Tom công viŒc ª ngân hàng, mÃy vø thuyên chuy‹n và sa thäi nhân viên... Tom bàn vŠ giá cä nh»ng loåi ÇÆu, trái cây, và vŠ änh hܪng cûa nån hån hán kéo dài.

Hoài l¡ng nghe nhÜng vÅn bÆn tâm vŠ nh»ng nhÆn xét cûa Kha sau chuy‰n trª vŠ thæm quê hÜÖng. ChÎ chú š ljn dáng ngÜ©i cao gÀy cûa Kha, khuôn m¥t xÜÖng xÜÖng, nܧc da tr¡ng và Çôi m¡t Çen sâu dܧi c¥p lông mày dài. ChÎ b‡ng nhÆn thÃy Çó là nh»ng nét m¥t Ç¥c biŒt ViŒt Nam, không th‹ nhÀm lÅn v§i nh»ng nét m¥t cûa m¶t ngÜ©i Á ñông nào khác. Và trong hoàn cänh tha hÜÖng, chÎ b‡ng có cäm tình v§i gÜÖng m¥t Çôn hÆu và ÇÀy dân t¶c tính Ãy, nhÜ Çã tØng Üa thích m¶t bÙc tranh sÖn mài vë m¶t cánh ÇÒng lúa chín, mÃy khóm tre già và m¶t con thuyŠn Çánh cá trên sông, khi chÎ bܧc vào phòng khách cûa m¶t gia Çình ngoåi quÓc.

Mª cánh cºa tû cånh phòng t¡m, Hoài lÃy m¶t tÃm khæn l§n còn m§i và Çem ra träi trên bàn æn. Quay trª vào, chÎ lÃy thêm 5 cái khæn æn và Ç¥t ngay ng¡n vào Çúng ch‡ ngÒi cûa các th¿c khách. ChÎ muÓn r¢ng b»a æn trÜa ÇÖn giän này phäi ÇÜ®c tÜÖm tÃt, thanh lÎch.

Trª vào b‰p, Hoài ch†n ly tách và chén dïa. B¶ chén dïa trang nhã ki‹u NhÆt Bän này do m¶t ngÜ©i bån cûa Katherine t¥ng trong dÎp Çám cܧi cûa Katherine. Cô con gái Çã có nhã š Ç‹ låi cho ba má dùng khi có khách. VØa lau chén dïa, Hoài vØa nhÆn ra r¢ng mình chú tr†ng ljn b»a æn này là vì muÓn làm vui lòng Kha. ChÎ thÙc dÆy s§m hÖn m†i ngày Ç‹ s¡p Ç¥t m†i viŒc cho chu Çáo. Tom Çã ra Çi tØ 7 gi© sáng Ç‹ mua phân bón và hËn së trª vŠ trܧc khi Katherine và Don ljn. TØ hôm qua, Hoài Çã mua thÎt bò, bánh phª, rau, gia vÎ và Çã hÀm súp phª trܧc khi Çi ngû. Lát n»a, chÎ së nÃu m¶t soong chè ÇÆu xanh Ç‹ nguyên håt. ChÎ hy v†ng bu°i h†p m¥t này së Çem låi m¶t chút hÜÖng vÎ quê hÜÖng Ç‹ cám Ön Kha, tØ bÓn tháng nay, Çã thÌnh thoäng ljn thæm chÎ và làm sÓng låi không khí ÇÀm Ãm và hiŠn hòa cûa nÖi chôn nhau c¡t rÓn. CÛng có lÀn Kha g†i ÇiŒn thoåi Ç‹ k‹ cho chÎ rõ nh»ng hoåt Ƕng cûa các gia Çình ÇÒng hÜÖng ª thÎ trÃn S.. Kha Çã tìm mua và gªi bi‰u chÎ vài cuÓn sách và tåp chí ViŒt væn. Gi»a nh»ng chu‡i ngày nhåt nhëo ª nÖi hiu quånh này, ÇÓi v§i Hoài, s¿ xuÃt hiŒn cûa Kha là m¶t bi‰n cÓ Çáng k‹.

Nhìn lên chi‰c ÇÒng hÒ l§n treo trên bÙc tÜ©ng cuÓi phòng æn, Hoài lÄm bÄm m¶t mình:

- M§i có 9 gi© 20. CÛng ljn 11 gi© h† m§i ljn.

ñ‹ khÕi phäi bÒn chÒn ch© Ç®i, chÎ Çi vào phòng ngû Ç‹ thay quÀn áo và trang Çi‹m. Mª tû áo, chÎ do d¿ m¶t lát rÒi ch†n m¶t cái váy màu Çen và m¶t chi‰c áo len dài tay màu lá chuÓi non có thêu m¶t Çóa hÒng ÇÕ trên phía ng¿c bên trái. NgÒi trܧc tÃm gÜÖng l§n, Hoài ch®t nh§ r¢ng Çã lâu, ít khi chÎ dùng son phÃn. NhÜ t¿ ngÜ®ng v§i chính mình, chÎ ÇÎnh trang Çi‹m m¶t cách nhË nhàng, kín Çáo. Mà không, Hoài Çã già Çâu! ChÎ không mÆp ra, thân hình vÅn thon nhÕ nhÜ hÒi m§i ljn MÏ. Nܧc da tr¡ng và mÎn màng, Çôi m¡t vÅn long lanh ܧt trên sóng mÛi th£ng. ChÎ mÌm cÜ©i v§i mình trong gÜÖng, tô môi v§i m¶t thÕi son hÒng nhåt và Çánh m¶t l§p phÃn mÕng, dè d¥t nhÜ m¶t cô gái dÆy thì b¡t ÇÀu sæn sóc ljn s¡c ÇËp cûa mình. Không cÀn tô ÇÆm Çôi mày, chÎ chÌ chäi låi mái tóc ng¡n cho g†n ghë.

ñ‹ gi‰t b§t th©i gi©, Hoài ki‹m Çi‹m các món æn, bày s¤n các gia vÎ rÒi trª ra phòng khách, t¿a vào cºa s° nhìn ra ngoài. Cánh ÇÒng trܧc m¥t quen thu¶c quá; không m¶t chi ti‰t m§i lå nào có th‹ lôi cuÓn s¿ chú š cûa chÎ. Không gian mª r¶ng bát ngát trܧc m¥t chÎ, nhÜng Hoài vÅn có cäm tܪng r¢ng mình là m¶t tù nhân, tháng n† qua næm kia, chÌ nhìn thÃy m¶t cành cây rÛ xuÓng trܧc song s¡t cûa phòng giam chÆt hËp. Và Hoài ch© Ç®i. ChÎ ch© Ç®i ti‰ng xe hÖi LJ trܧc sân nhà, không phäi chi‰c xe vÆn täi cûa Tom- cÛng quá quen thu¶c- mà chi‰c xe du lÎch màu tr¡ng s»a cûa Don Çang chª Kha vŠ v§i Hoài.

Ba ngÜ©i cùng bܧc vào phòng khách. ñ¥t gói th¿c phÄm xuÓng sàn nhà, Don giäi thích:

- Kha rÃt ti‰c không th‹ vŠ Çây hôm nay. TÓi hôm qua, anh ÇÜ®c tin m¶t ngÜ©i bà con, trên ÇÜ©ng tØ California qua New Mexico, bÃt thÀn ghé låi thæm. Anh hÙa lÀn sau së vŠ h†p m¥t v§i chúng ta.

Hoài sušt kêu lên m¶t ti‰ng. NhÜng chÎ t¿ trÃn tïnh ngay låi và cÓ dÃu n‡i thÃt v†ng cûa mình. ChÎ chÜa bi‰t trä l©i Don nhÜ th‰ nào thì Katherine Çã hÕi:

- Ba Çi Çâu rÒi má?

- Ba Çi ra ngoài có chút viŒc, hËn ljn 11 gi© 30 së trª vŠ.

Gi†ng Katherine trª nên dÎu dàng, cäm Ƕng:

- Con thÜÖng ba suÓt Ç©i vÃt vä, Çã l§n tu°i rÒi mà chÜa ÇÜ®c nghÌ ngÖi. CÛng may có má Ç« ÇÀn ba.

- Má có giúp Ç« ba ÇÜ®c bao nhiêu Çâu! Ba thích hoåt Ƕng, chÜa bi‰t ljn bao gi© m§i ngØng.

Katherine không Çáp. ChÎ Çang hÒi tܪng nh»ng ngày thÖ Ãu sÓng trong tình thÜÖng yêu ÇÀm Ãm cûa ba má.

Don ÇÜa ra m¶t nhÆn xét:

- NhÜng, thÜa má, Kathy lo cho má nhiŠu hÖn.

NhÜ n¡m lÃy m¶t cÖ h¶i tÓt, Katherine ti‰p l©i chÒng:

- Con Çã suy nghï nhiŠu vŠ hoàn cänh cûa má và thäo luÆn v§i Don Ç‹ tìm m¶t giäi pháp. Don cÛng có hÕi š ki‰n anh Kha n»a.

Hoài ngÒi th£ng ngÜ©i, chú š nghe. Khác v§i lÓi nói nhanh nhÄu thÜ©ng ngày, gi†ng cûa Katherine chÆm rãi, rõ ràng và trang nghiêm:

- Con nghï r¢ng má sÓng xa quê hÜÖng Çã quá lâu. Má cÛng sÓng xa c¶ng ÇÒng ViŒt Nam. Con bi‰t má cÓ g¡ng h¶i nhÆp vào xã h¶i MÏ. NhÜng ª nÖi cô quånh này, có "xã h¶i" gì Çâu! Ngày trܧc, còn có con bên cånh má. Nay ba Çã già, låi bÆn r¶n suÓt ngày, nên không chæm sóc má ÇÜ®c. Con hi‹u n‡i buÒn nh§ quê hÜÖng cûa má, n‡i cô ÇÖn cûa má. Cho nên con có m¶t ÇŠ nghÎ: Ba má bán cái nông tråi này rÒi d©i vŠ S. sÓng chung v§i chúng con. Tåi Çây có m¶t sÓ gia Çình ViŒt Nam và theo nhÜ anh Kha d¿ Çoán, sÓ ngÜ©i ljn ÇÎnh cÜ së gia tæng nh© mÃy Ç®t di dân Çang ti‰p diÍn. Má së có cÖ h¶i ti‰p xúc v§i ngÜ©i ÇÒng hÜÖng. Má có muÓn qua California chÖi thì ÇÜ©ng Çi cÛng gÀn hÖn. Cu¶c sÓng cô ÇÖn cûa má, n‰u kéo dài thêm n»a, së có änh hܪng không tÓt ljn sÙc khÕe và tinh thÀn cûa má.

- Má rÃt cám Ön các con Çã lo cho má. ñÜ®c sÓng gÀn c¶ng ÇÒng ViŒt Nam, ch¡c së thích hÖn. NhÜng ª S. ba con së làm gì? Ba con Çã quen làm công viŒc ÇÒng áng tØ nhiŠu næm rÒi.

- Ba së mª tiŒm gi¥t quÀn áo hay m¶t tiŒm bán th¿c phÄm... Con së thuy‰t phøc ba.

- Má chÌ lo ngåi cho ba. Ÿ vào tu°i cûa ba, không dÍ dàng thay Ç°i thói quen, nghŠ nghiŒp, môi trÜ©ng.

- Con nghï r¢ng n‰u ba khai thác m¶t tiŒm gi¥t ûi, công viŒc së nhË nhàng hÖn, ít phÙc tåp hÖn. Ba së quen dÀn v§i môi trÜ©ng m§i.

Don góp thêm š ki‰n:

- Chúng con së giúp ba má thi‰t lÆp cÖ sª m§i và sau Çó, së ti‰p tay v§i ba má.

- Vâng, má hi‹u các con muÓn giúp ba má. Các con së bàn v§i ba xem sao.

Ra khÕi Bank of America, Don và Kha rë qua trái và bܧc vào m¶t tiŒm æn MÍ, nÖi mà thÌnh thoäng hai ngÜ©i thÜ©ng ghé vào æn trÜa. H† Çi th£ng vào cái quÀy dài, lÃy món burito và hai ly coca-cola.

VØa ngÒi vào bàn, Don hÕi Kha:

- CuÓi tuÀn này, anh có thì gi© vŠ thæm nông tråi cûa ba tôi không?

- Vâng, tuÀn này tôi së Çi v§i anh.

- Chúng mình ª låi Çó Çêm thÙ Bäy, rÒi sáng Chû NhÆt së Çi câu cá ª m¶t cái hÒ nhÕ không xa nhà l¡m. Má tôi cÛng muÓn g¥p låi anh. Má tôi thích d†n vŠ Çây v§i chúng tôi, nhÜng ba tôi không muÓn thay Ç°i ch‡ ª và nghŠ nghiŒp. Và má tôi không n« làm trái š ba tôi. T¶i nghiŒp cho má tôi. Tôi thông cäm v§i bà, nhÜng không hi‹u n°i s¿ chÎu Ç¿ng không b© b‰n cûa bà. Tâm lš ViŒt Nam có Çi‹m thÆt khác tâm lš chúng tôi.

- NgÜ©i Çàn bà ViŒt Nam vÓn giàu lòng hy sinh. NhÜng nhÜ th‰ là má anh nhÃt ÇÎnh ª låi nông tråi?

- CÛng chÜa có gì dÙt khoát. Kathy và tôi Çang cÓ g¡ng thuy‰t phøc ba tôi. Anh bi‰t không, má tôi nhÆn l©i k‰t hôn v§i ba tôi khi bà chÜa ÇÀy 20 tu°i mà hÒi Çó ba tôi Çã ngoài 40. ChÌ là Ç‹ trä Ön ba tôi Çã bäo tr® cho bà ÇÜ®c ÇÎnh cÜ ª MÏ và giúp Ç« bà trong nh»ng næm ÇÀu bà còn b« ng« trên xÙ lå. Ba tôi cÛng tÓt v§i má tôi l¡m.

Kha trÀm ngâm không Çáp. ThÆt cÛng khó giäi thích cho ngÜ©i bån cùng sª hi‹u rõ thái Ƕ cûa m¶t ngÜ©i phø n» ViŒt Nam ÇÜ®c giáo døc tØ tÃm bé trong nh»ng truyŠn thÓng gia Çình cæn cÙ trên giáo lš Kh°ng Månh. NhÜng, Kha ch®t nh§ ra: không phäi bÃt cÙ ai ª trong hoàn cänh tÜÖng t¿ cÛng cÜ xº nhÜ Hoài. Trang, m¶t cô chÎ h† cûa Kha, du h†c ª MÏ vào ÇÀu thÆp niên 70. ChÎ ÇÜ®c gi§i thiŒu vào ª trong m¶t gia Çình luÆt sÜ, ông Dale và bà Christina tåi Chicago. Không có con, hai ông bà rÃt m‰n Trang và nuôi dÜ«ng chÎ không khác con ru¶t cûa mình. Hai næm sau, bà Christina Ƕt ng¶t tØ trÀn trong m¶t tai nån xe hÖi. Trang ti‰p tøc ª v§i ông Dale cho ljn ngày tÓt nghiŒp Çåi h†c. Và chính trong b»a cÖm tÓi t° chÙc tåi m¶t nhà hàng Trung Hoa sang tr†ng ª Chicago Ç‹ mØng s¿ thành công cûa Trang trên ÇÜ©ng h†c vÃn, Dale ngÕ š cÀu hôn. Trang không ngåc nhiên nhÜng không trä l©i ngay. Mãi ljn hai tháng sau, Trang m§i chÃp nhÆn ÇŠ nghÎ cûa Dale, sau khi hÕi š ki‰n vài ngÜ©i bån thân và xin phép ba má ª ViŒt Nam. Th‰ nhÜng chÌ ba næm sau, Trang quy‰t ÇÎnh ly dÎ. Dale næn nÌ Trang ª låi v§i mình, hÙa së dành nhiŠu th©i gian hÖn Ç‹ chiŠu chu¶ng Trang và së Ç‹ låi tÃt cä tài sän cho Trang sau khi ông qua Ç©i. NhÜng Trang cÜÖng quy‰t tØ chÓi và hai næm sau, lÆp gia Çình v§i m¶t ngÜ©i bån h†c cÛ ª trÜ©ng Çåi h†c.

Kha nâng cÓc coca-cola lên uÓng rÃt thong thä và trä l©i Don mà nhÜ nói v§i chính mình:

- ñÓi v§i ngÜ©i ViŒt Nam, ngoài tình ra, còn có nghïa n»a.

NgØng m¶t lát, anh nói thêm:

- N‰u anh muÓn, lÀn sau tôi së m©i thêm m¶t c¥p v® chÒng ngÜ©i ViŒt Nam ljn thæm má anh.

- Vâng, tôi hoan nghênh.

- Ch¡c anh cÛng bi‰t, ngÜ©i ViŒt Nam chúng tôi quy‰n luy‰n quê hÜÖng l¡m. Khi cÀn thì bÕ nܧc ra Çi, nhÜng vÅn không quên quê cha ÇÃt t°. Và dù ª Çâu trên ÇÃt khách, cÛng muÓn g¥p ngÜ©i ÇÒng hÜÖng.

Don gÆt ÇÀu:

- Tôi hi‹u, tôi hi‹u l¡m. Cho nên tôi s®, n‰u không tìm ÇÜ®c m¶t giäi pháp thích h®p, má tôi së không chÎu Ç¿ng n°i. Và rÒi së hy sinh cä m¶t cu¶c Ç©i.